สมาคมแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป/เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย

LINK: https://thaifammed.org/general-news-and-events/1421/

COVID19.12.05.2020

WEBINAR Conference🖥

วันอาทิตย์ที่ 19 เมษายน พ.ศ.2563

🕗เวลา 20.00-21.15น. (ตามเวลาในไทย)🇹🇭

การประชุมครั้งนี้ให้ความสนใจประเด็นมิติสุขภาพจิต #MentalHealth ที่ได้รับผลกระทบจากการระบาดของโรคโควิด จึงต้องแสดงให้เห็นถึงผลกระทบต่อการดำรงชีวิต โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตอยู่เดิม และการที่แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวจะช่วยในการป้องกันสุขภาพทางจิตแก่ผู้ป่วยในการดูแลและตนเอง🎭

การประชุมนี้จัดขึ้นโดย WONCA และ WONCA Working Party for Mental Health

Prof. Christopher Dowrick

Adj/Prof. Sandra Fortes

Prof. Christ’s Lionis

Dr. Fahmy Hanna

ดำเนินการโดย

Dr. Donald Li, WONCA President

Dr. Garth Manning, WONCA CEO

Dr. Anna Stavdal, WONCA President elect.

📜การเข้าร่วม📜

ตรวจสอบช่วงเวลากิจกรรม http://www.bit.ly/wonca-covid19-02-time

*** การเข้าร่วมประชุม ***

1️⃣ เข้าร่วมผ่านZoom — ลงทะเบียนล่วงหน้าได้ที่:

http://www.bit.ly/wonca-covid19-02

2️⃣ ชม Facebook live:

http://www.facebook.com/woncaworld

#WONCA #primarycare #primaryhealthcare #familymedicine #COVID19 #COVID_19 Wonca Africa WONCA Europe Wonca Iberoamericana CIMF WONCA EMR WONCA South Asia WONCA YDMs

COVID19

นับแต่ปีพุทธศักราช 2541 หรือ ปี ค.ศ. 1998

เป็นปีที่เริ่มต้นมีหลักสูตรการอบรมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาเวชศาสตร์ครอบครัว (Family Medicine: FM) อย่างเป็นทางการเป็นครั้งแรกในประเทศไทยโดยแพทยสภาอนุมัติ แทนการอบรมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาเวชปฏิบัติทั่วไป (General Practitioners: GP) อันเนื่องจากแรงผลักดันทั้งภายในและภายนอก เพื่อเติมต่อคุณค่าส่วนที่เป็นช่องว่างของเอกลักษณ์ของแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป ในระบบบริการสุขภาพไทยที่ได้รับความนิยมไม่มาก และช่วยลดช่องว่างของบริการแพทย์เฉพาะทางที่เจาะลึก ขยายตัวเพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ จนทำให้เกิดภาวะที่ว่าแม้ผลิตแพทย์มากขึ้นสักเท่าไร ก็ยังมีความขาดแคลนโดยเฉพาะในชนบท ไม่สามารถตอบสนองความจำเป็นด้านสุขภาพของประชาชนส่วนใหญ่ได้ จึงได้มีการเรียนรู้ทบทวนบทเรียนทั้งในประเทศไทย และต่างประเทศ จนได้พัฒนาการให้มีแพทย์เฉพาะทางสาขาใหม่ขึ้นมาที่เรียกว่า “เวชศาสตร์ครอบครัว”  โดยพัฒนาให้มีความเป็นเอกลักษณ์ และอัตลักษณ์ในความเชี่ยวชาญในด้านกว้างแทนด้านลึก เชื่ยวชาญในการดูแลปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยแบบมีคุณภาพที่เชื่อมโยงปัญหาด้าน กาย จิต สังคมเชื่อมปัญหาทางการแพทย์กับชีวิตคน และเชื่อมกับการส่งเสริม ป้องกัน ร่วมไปด้วย  เป็นศาสตร์วิชาที่นำเรื่องที่ดูเหมือนธรรมดา ถูกละเลยไป แต่มาทำให้เห็นคุณค่า มีการถ่ายทอด และนำมาประยุกต์ใช้อย่างเป็นระบบ และตอบสนองต่อสุขภาพประชาชนได้ดีมากขึ้น

  ปี พ.ศ.2542 ได้ก่อตั้งวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว

แห่งประเทศไทย และต่อมาปี พ.ศ.2548 ได้พัฒนามาเป็นราชวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย  สมาคมแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป ก็มีการปรับเปลี่ยนชื่อเป็นสมาคมแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป/เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย

     แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว ที่ผ่านการฝึกอบรม

อย่างชัดเจนตามหลักสูตร จบเป็นรุ่นแรกในปี พ.ศ. 2545

นับจนถึงปัจจุบัน พ.ศ. 2562 เวชศาสตร์ครอบครัว

ก็มีพัฒนาการ เติบโตมาได้ครบ สองทศวรรษ ที่มีทั้งช่วงเวลาของการเริ่มต้น คนเรียนไม่มาก ช่วงรุ่งโรจน์ที่แพทย์นิยมมาเรียนกันมาก ด้วยกระแสการเปลี่ยนแปลงปฏิรูประบบสุขภาพ ในยุคเริ่มต้นของการมีระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า และบางช่วงก็ยัง ขึ้นๆ ลงๆ ไม่เสถียร ระบบเปลี่ยนแปลง มีการปรับปรุงพัฒนาวิธีการฝึกอบรม ในหลายลักษณะทั้งที่เป็น formal training, in-service training, hospital-based และ community based เพื่อหวังให้มีทางเลือกที่พอดีกับบริบทของระบบบริการสุขภาพในประเทศไทย จนกระทั่งถึงยุคปัจจุบัน ที่มีรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560  ได้กำหนด ไว้ใน หมวด 16 การปฎิรูปประเทศ “ให้มีระบบการแพทย์ปฐมภูมิที่มีแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวดูแลประชาชน ในสัดส่วนที่เหมาะสม” และพัฒนาต่อมาเป็นพระราชบัญญัติระบบสุขภาพปฐมภูมิ ที่ลงนามพระปรมาภิไทยไปในปี2562 นี้  ที่หวังว่าจะเป็นการทำให้ระบบสุขภาพปฐมภูมิ และแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว ได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและมีความเสถียรมากขึ้น  แต่จะยั่งยืนได้จริงหรือไม่ ก็คงมีปัจจัยอื่นอีกที่เกี่ยวข้อง

         จากรุ่นแรก ที่มีแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว ผ่านการฝึกอบรม

ไปทั้งสิ้นจำนวน 9 คน จนถึงปี 2561 มีแพทย์ที่ผ่านการฝึกอบรมเป็นแพทย์เชี่ยวชาญในสาขาเวชศาสตร์ครอบครัว ได้รับวุฒิบัตรจำนวนทั้งหมด  774   คน และผู้ได้รับหนังสืออนุมัติ จำนวน  6351  คน รวมทั้งสิ้นเป็น 7898 คน  และรุ่นล่าสุดในปี 2562 นี้มีผู้จบการฝึกอบรมจำนวนทั้งสิ้นเพิ่มอีก จำนวน 199 คน 

การเติบโตของแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว ที่มีจำนวน

เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ  แม้ว่าจะยังไม่พอดีกับจำนวนประชากรทีมีจำนวนมากขึ้น  สถาบันการฝึกอบรมแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวก็มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นเป็น 38 แห่งในปี 2562 ซึ่งก็อยู่ในระหว่างการพัฒนาให้มีคุณภาพมาตรฐานมากขึ้น 

            มีความเติบโตในด้านผลงานทางวิชาการ

มีตำราเอกสารด้านเวชศาสตร์ครอบครัวไทย มากขึ้น มีวารสารวิชาการ PCFM (Primary Care and Family Medicine Journal) ที่มีการผลิตมาต่อเนื่อง รวมทั้งงานวิจัยที่เพิ่มมากขึ้น  

          มีผลลัพธ์งาน ที่แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว และทีม

ได้ดำเนินการและก่อผลให้คุณภาพชีวิตของประชาชนดีขึ้น การดำเนินงานขยายตัวในพื้นที่ต่างๆ จำนวนมากขึ้น  ที่เห็นเป็นรูปธรรมงานชัดได้แก่การดูแลกลุ่มผู้ป่วยติดเตียง ผู้ป่วยระยะสุดท้าย ผู้ป่วยที่มีปัญหาทางด้านสุขภาพจิต และผู้ป่วยที่มีปัญหาซับซ้อน  แต่ผลงานที่นำไปสู่การสร้างสุขภาพของกลุ่มประชากร และการดูแลผู้ป่วยเรื้อรัง ก็ยังเป็นช่องว่างที่ต้องมีการพัฒนาเติมเต็มให้มากขึ้น

          ทั้งหมดนี้ถือว่าเป็นต้นทุนที่พัฒนาเติบโตมากขึ้น

ในระยะสองทศวรรษที่ผ่านมา  และเป็นต้นทุนสำหรับการขับเคลื่อนต่อไปในระยะข้างหน้า  แต่ความท้าทาย และอุปสรรคข้างหน้าก็ยังมีไม่น้อย อันได้แก่ การเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็วมาก ช่องว่าง ความไม่เท่าเทียมของประชาชนก็ยังมีมาก ลักษณะประชากรผู้สูงอายุที่มีมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงทางด้านเทคโนโลยีอย่างรวดเร็ว และการลงทุนพัฒนาในด้านการแพทย์เฉพาะทางสาขาต่างๆ การเติบโตของศูนย์ excellent center จำนวนมากขึ้น  อาจส่งผลให้เป็นการแข่งขัน การแย่งชิงการใช้ และการพัฒนาทรัพยากรได้  หากไม่มีการวางแผนการพัฒนาอย่างเป็นเอกภาพ ที่มีการวางแผนการทำงานร่วม และเสริมต่อกันระหว่างความเป็นเฉพาะทางเชิงลึก กับความเฉพาะทางด้านกว้างในส่วนที่เป็นระบบปฐมภูมิ และเวชศาสตร์ครอบครัว  

ความยั่งยืน และคุณค่าสำคัญของระบบแพทย์เวชศาสตร์

ครอบครัว ขึ้นกับ คุณภาพ ที่เป็นผลลัพธ์งานของแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว ในการเป็นส่วนหนึ่งของจุดคานงัดระบบบริการสุขภาพไทยให้มีคุณภาพ แลการมีส่วนร่วมช่วยให้ประชาชนไทย มีสุขภาพดีเพิ่มมากขึ้น

แพทย์หญิงสุพัตรา ศรีวณิชชากร

และ

รศ.พญ.สมจิต พฤกษะริตานนท์

ผู้เรียบเรียง

งานประชาสัมพันธ์

GPFPAT